Η επιθυμία και η προσδοκία είναι δύο συναισθηματικές καταστάσεις που συχνά συγχέονται, αλλά έχουν σημαντικές διαφορές.

Επιθυμία

Η επιθυμία είναι ένα έντονο συναίσθημα ή ψυχολογική κατάσταση που αναφέρεται στην έντονη θέληση ή πόθο για κάτι. Αυτό μπορεί να είναι η επιδίωξη ενός στόχου, η απόκτηση ενός αντικειμένου, η επίτευξη μιας κατάστασης, ή ακόμα και η επιθυμία για συναισθηματική σύνδεση με κάποιον άλλον.

Η επιθυμία είναι ένας βαθιά προσωπικός και συχνά παθιασμένος κινητήριος δύναμης που μας ωθεί προς την επίτευξη ή την εμπειρία του αντικειμένου της επιθυμίας μας. Μπορεί να είναι συνδεδεμένη με θετικά συναισθήματα, όπως ενθουσιασμός και ευφορία, αλλά μπορεί επίσης να προκαλέσει ανησυχία και ανυπομονησία, ειδικά αν η επίτευξη της επιθυμίας φαίνεται δύσκολη ή αβέβαιη.

Η επιθυμία μπορεί να αποτελέσει ισχυρό κίνητρο για δράση και δημιουργικότητα, αλλά μπορεί επίσης να οδηγήσει σε προβλήματα όταν γίνεται εμμονή ή όταν οι επιθυμίες μας είναι αντιφατικές με την πραγματικότητα ή τις αξίες μας. Είναι σημαντικό να αναγνωρίζουμε και να κατανοούμε τις επιθυμίες μας, καθώς και να μαθαίνουμε πώς να τις ισορροπούμε με ρεαλιστικές προσδοκίες και υγιείς αποφάσεις.

Προσδοκία

Η προσδοκία είναι μια ψυχολογική κατάσταση ή στάση, όπου ένα άτομο αναμένει ή προβλέπει ότι κάτι συγκεκριμένο θα συμβεί στο μέλλον. Αυτές οι προσδοκίες μπορούν να βασίζονται σε προηγούμενες εμπειρίες, πεποιθήσεις, γνώσεις, ή ακόμα και σε ελπίδες και φαντασιώσεις. Η προσδοκία μπορεί να είναι συνειδητή ή ασυνείδητη και μπορεί να επηρεάζει τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε και αντιδρούμε σε καταστάσεις και γεγονότα.

Στην καθημερινή ζωή, οι προσδοκίες μπορούν να αφορούν ποικίλα θέματα, όπως την εργασία, τις προσωπικές σχέσεις, την υγεία, ή ακόμη και τις αντιδράσεις και τη συμπεριφορά των άλλων. Μπορεί να είναι θετικές, όπως η προσδοκία επιτυχίας ή ευτυχίας, αλλά μπορούν επίσης να είναι αρνητικές, όπως η προσδοκία αποτυχίας ή απογοήτευσης.

Οι προσδοκίες έχουν μεγάλη επίδραση στην ψυχολογία και τη συμπεριφορά μας. Μπορούν να μας ενθαρρύνουν και να μας κινητοποιήσουν, αλλά μπορούν επίσης να οδηγήσουν σε απογοήτευση και άγχος εάν δεν εκπληρωθούν. Η διαχείριση και η ρεαλιστική προσαρμογή των προσδοκιών είναι κρίσιμη για τη διατήρηση της ψυχικής ευεξίας και της ισορροπίας στη ζωή μας.

Διαφορά Επιθυμίας & Προσδοκίας

Η βασική διαφορά μεταξύ επιθυμίας και προσδοκίας βρίσκεται στη φύση και την προέλευση αυτών των συναισθημάτων:

1. Επιθυμία: Η επιθυμία είναι ένα βαθιά προσωπικό συναίσθημα που αναφέρεται στην έντονη θέληση ή πόθο για κάτι. Αυτό μπορεί να είναι ένας στόχος, ένα αντικείμενο, μια κατάσταση, ή ακόμη και μια συναισθηματική σχέση. Η επιθυμία πηγάζει από το εσωτερικό του ατόμου και συχνά σχετίζεται με τις προσωπικές του επιδιώξεις, τις ανάγκες του και τις επιθυμίες του.
2. Προσδοκία: Από την άλλη πλευρά, η προσδοκία αναφέρεται στην πεποίθηση ή την αντίληψη ότι κάτι θα συμβεί ή είναι πιθανό να συμβεί. Οι προσδοκίες σχηματίζονται συχνά με βάση προηγούμενες εμπειρίες, γνώσεις, πληροφορίες ή και την ελπίδα. Ενώ η επιθυμία είναι περισσότερο σχετική με το τι θέλει κάποιος, η προσδοκία είναι περισσότερο σχετική με το τι πιστεύει κάποιος ότι θα συμβεί.

Συνοπτικά, η επιθυμία είναι πιο προσωπική και σχετίζεται με τους πόθους, ενώ η προσδοκία είναι πιο στενά συνδεδεμένη με τις προβλέψεις για το μέλλον.

Διαχείριση Προσδοκιών

Η διαχείριση των προσδοκιών είναι σημαντική για την ψυχική μας υγεία και ευεξία. Το να κατανοούμε και να αναγνωρίζουμε ότι οι προσδοκίες μας μπορεί να μην εκπληρωθούν πάντα, και να μαθαίνουμε πώς να προσαρμόζουμε τις αντιδράσεις μας αναλόγως, μπορεί να βοηθήσει στην αποφυγή έντονης απογοήτευσης και στην καλύτερη διαχείριση των συναισθημάτων μας.

Οι προσδοκίες μπορούν να λειτουργήσουν ως πηγή σταθερότητας, καθώς μας επιτρέπουν να διαμορφώνουμε σχέδια βάσει των προβλέψεών μας για το μέλλον. Ωστόσο, έχουν επίσης την τάση να περιορίζουν το δυναμικό μας για ευτυχία, αφού μας κάνουν να αγνοούμε εξίσου ικανοποιητικά, αν και απροσδόκητα, αποτελέσματα. Αντί να απολαμβάνουμε τις εντυπωσιακές εκπλήξεις που αναδύονται γύρω μας, θρηνούμε για τις ανεκπλήρωτες προσδοκίες. Όσο δεν απελευθερωνόμαστε από τις προσδοκίες μας, μπορεί να βρεθούμε υπό την επήρεια μιας εσωτερικής φωνής που μας παροτρύνει να επιδιώκουμε συγκεκριμένους στόχους, διαρκώς. Παρ’ όλα αυτά, το αντίθετο της προσδοκίας δεν είναι η απαισιοδοξία. Μπορούμε να διατηρήσουμε την αισιοδοξία μας απελευθερώνοντας τον εαυτό μας από την ανάγκη επικέντρωσης σε συγκεκριμένη έκβαση των πραγμάτων, ανοίγοντας την καρδιά και το μυαλό μας σε μια ευρύτερη γκάμα πιθανών εκβάσεων.

Όταν περιμένουμε ένα γεγονός, μια κατάσταση ή μια αντιπαράθεση να εξελιχθεί με συγκεκριμένο τρόπο, γίνεται δυσκολότερο να απολαύσουμε τις εκπλήξεις που έχουν το δυναμικό να μετατραπούν σε μεγάλες ευλογίες. Επίσης, μπορεί να αισθανόμαστε ότι αποτύχαμε να πετύχουμε τους εσωτερικούς μας στόχους επειδή δεν καταφέραμε να πραγματοποιήσουμε τα επιθυμητά αποτελέσματα μέσω των επιλογών και των πράξεών μας. Σκεφτείτε, όμως, ότι όλοι βρισκόμαστε υπό την επιρροή της παγκόσμιας ροής. Καθώς γίνεστε όλο και πιο ανοιχτοί σε απρόβλεπτα αποτελέσματα, θα είστε πιο ικανοί να αναζητήσετε και να αναγνωρίσετε τα θετικά στοιχεία νέων συνθηκών. Αυτό το άνοιγμα στο απρόσμενο μπορεί να σας ωφελήσει όταν καλείστε να κάνετε διαπραγματεύσεις με άλλους, όταν τα σχέδια ζωής σας φαίνεται να πάνε στραβά, ή όταν ο κόσμος προχωράει με έναν απρόβλεπτο τρόπο, δίνοντάς σας την ευελιξία να δείτε τα θετικά στοιχεία σχεδόν κάθε αποτελέσματος.

Όσο περισσότερο απομακρύνεστε από τις προσδοκίες σας, τόσο πιο συναρπαστική θα γίνεται η ζωή σας. Ακόμη και αν μια κατάσταση στην οποία βρίσκεστε δεν ανταποκρίνεται στις αρχικές σας επιθυμίες, ανάγκες ή στόχους, ρωτήστε τον εαυτό σας πώς μπορείτε να την αξιοποιήσετε στο έπακρο και στη συνέχεια κάντε το καλύτερο δυνατό για τη δεδομένη στιγμή. Το ταξίδι της ζωής σας πιθανότατα θα πάρει πολλές απρόβλεπτες και εκπληκτικές αλλαγές, επειδή είστε πρόθυμοι να απελευθερωθείτε από τις προσδοκίες σας. Αφεθείτε στη ροή.

Κάλεσμα Προσδοκιών

Οι προσδοκίες είναι φυσικό και αναπόσπαστο στοιχείο της ανθρώπινης εμπειρίας, που μπορούν να μας προσφέρουν καθοδήγηση και σταθερότητα. Ωστόσο, όταν αυτές γίνονται υπερβολικά αυστηρές ή ανελαστικές, μπορεί να μας περιορίσουν, να μας εμποδίσουν να βιώσουμε εναλλακτικές διαδρομές και να μας απομακρύνουν από τις αληθινές ευκαιρίες για ευτυχία.

Το κάλεσμα είναι να διατηρούμε ρεαλιστικές και ευέλικτες προσδοκίες, να είμαστε ανοιχτοί σε απρόβλεπτες εκβάσεις και να αντλούμε θετικά στοιχεία από κάθε κατάσταση. Να μπορούμε να αφεθούμε στη ροή.

Αναγνωρίζοντας την αξία της αναπροσαρμογής των προσδοκιών μας και εμπλουτίζοντας τις εμπειρίες μας με ανοιχτό νου και ευελιξία, μπορούμε να απολαύσουμε μια πιο πλήρη ζωή. Τελικά, η ζωή μας ενισχύεται όχι μόνο από την επίτευξη των στόχων μας, αλλά και από την ικανότητά μας να προσαρμοζόμαστε και να βρίσκουμε ευτυχία στις απρόσμενες στιγμές του ταξιδιού μας.

Αιμιλία Καβελλάρη
Θεραπεύτρια Ψυχικής Υγείας

Αιμιλία Καβελλάρη
Θεραπεύτρια Ψυχικής Υγείας
Ατομικές Συνεδρίες & Ομαδικά Εργαστήρια/ Σεμινάρια