Όμοιος ομοίω αεί πελάζει. {Ο όμοιος τον όμοιο πάντα πλησιάζει.} Πλάτων, 427-347 π.Χ., Φιλόσοφος (Συμπόσιον)
Το να χτίσουμε και να διατηρήσουμε μια υγιή συντροφική σχέση απαιτεί θέληση, φροντίδα και συνεχή φροντίδα της σχέσης και από τους δύο συντρόφους. Σύμφωνα με την τριγωνική θεωρία του Sternberg (1986) τρία είναι τα βασικά συστατικά στοιχεία μιας υγιούς συντροφικής σχέσης: η εγγύτητα, το πάθος και η δέσμευση. Η εγγύτητα αφορά στην οικειότητα, στις προσωπικές στιγμές και εμπειρίες του ζευγαριού. Το πάθος σχετίζεται με την σεξουαλική ζωή του και η δέσμευση αποτελεί την απόφαση για διατήρηση του συναισθήματος και της σχέσης στο μέλλον.
Σε μια σχέση είναι σημαντικό να υπάρχει σεβασμός, εμπιστοσύνη, υποστήριξη, ασφάλεια και οικειότητα αμοιβαία. Σε αυτά τα πλαίσια, ένα βασικό στοιχείο μιας υγιούς σχέσης είναι η αποτελεσματική επικοινωνία. Για να είναι ουσιαστική η επικοινωνία και όχι επιφανειακή, τα μέλη της σχέσης χρειάζεται να ακούνε, να παρατηρούν, να κατανοούν και κυρίως να συναισθάνονται τον σύντροφό τους. Η ενσυναίσθηση αποτελεί σημαντικό συστατικό μιας ποιοτικής επικοινωνίας, σε καθημερινή βάση. Ένα κομμάτι της ενσυναίσθησης είναι η συναισθηματική φροντίδα. Σε μια σχέση είναι σημαντικό οι σύντροφοι αυθόρμητα να μοιράζονται, να αποδέχονται και να κατανοούν τα συναισθήματα, τις ανησυχίες, τις δυσκολίες και τις σκέψεις τους.
Σημαντικό είναι να τονιστεί πως οι υγιείς συντροφικές σχέσεις ξεκινάνε από έναν υγιή εαυτό. Δύο άνθρωποι που είναι συναισθηματικά υγιείς δύναται να ενωθούν σε μια υγιή σχέση. Το κλειδί λοιπόν βρίσκεται στον ίδιο τον εαυτό: να έχουμε επαφή με το εσωτερικό μας παιδί, με τον αληθινό μας εαυτό και να φροντίζουμε για την αυτοβελτίωσή μας. Όσο περισσότερο απελευθερωνόμαστε από τις περιοριστικές μας πεποιθήσεις και αποδεχόμαστε τον εαυτό μας τόσο περισσότερο μπορούμε να αποδεχτούμε τον σύντροφο και να πορευτούμε μαζί του με υγιή τρόπο. Εξάλλου, ένας υγιής συναισθηματικά άνθρωπος έλκει έναν εξίσου υγιή συναισθηματικά σύντροφο (Όμοιος ομοίω αεί πελάζει, Πλάτων). Είναι σημαντικό να αγαπάμε τον ίδιο μας τον εαυτό για να αγαπήσουμε και να στηρίξουμε τη συντροφική μας σχέση μας.
Βεβαίως μια σχέση αποτελείται από δύο ξεχωριστά, μοναδικά άτομα και είναι έτσι απαραίτητο μέσα σε αυτήν να τίθενται και τα αντίστοιχα όρια. «Οι καλοί φράχτες κάνουν τους καλούς γείτονες» (Frost, 1916). Το πρώτο βήμα ουσιαστικά είναι το να επικοινωνήσει κανείς τα θέλω και τις ανάγκες του στους άλλους, διότι οι άνθρωποι δεν μπορούν να κάνουν υποθέσεις για τα όρια σου μόνο βασισμένοι στη μη λεκτική επικοινωνία. Το βήμα της δράσης είναι εξίσου σημαντικό, καθώς πρέπει το άτομο να στηρίξει εμπράκτως τα λεγόμενά του. Πρόκειται για όρια αγάπης προς τους άλλους και τον εαυτό. Περισσότερα για τα όρια μπορείτε να διαβάσετε στα άρθρα.
Τέλος, εξίσου σημαντικό με όλα τα παραπάνω είναι και το κομμάτι της ανεξαρτησίας και της ισότητας μεταξύ των μελών μιας σχέσης. Ο καθένας μας χρειάζεται τον προσωπικό του χρόνο, για να διατηρήσει την ταυτότητα του ως άτομο. Για να κρατηθεί μια σχέση υγιής και ζωντανή, είναι σημαντικό ο κάθε σύντροφος, χωρίς διακρίσεις εντός της σχέσης, να διατηρήσει τη δική του ανεξάρτητη κοινωνική και επαγγελματική ζωή όπως και όλα όσα το κάνουν χαρούμενο.
Το να χτίσουμε μια υγιή συντροφική σχέση δεν είναι τόσο δύσκολο. Αρκεί η αμοιβαία προσπάθεια, η συνεχής φροντίδα της σχέσης, η βαθιά σύνδεση και επικοινωνία με τον ίδιο μας τον εαυτό και με τον σύντροφό μας ώστε να το πετύχουμε.
Αναφορές
- Κορδούτης, Π. (2006). Τα Συστατικά Στοιχεία του Έρωτα κατά την Τριγωνική Περί Έρωτος Θεωρία του R.J Sternberg. Εκδόσεις ΑΠΘ http://www.kordoutis.gr/panteion/images/pdf/Interpersonal1/trianglelove.pdf
- Λάγιος Γ. (2020) Πώς δημιουργώ μία υγιή συντροφική σχέση; https://www.youtube.com/watch?v=YOcEvgd_CsE&t=305s
- Saskatchewan Prevention Institute (2018). Building healthy relationships. Saskatoon: University editions https://nevertmi.ca/wp-content/uploads/2019/02/7-301_Building_Healthy_Relationships_Booklet.pdf